Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ι. ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ ΚΤΙΤΟΡΑΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΜΑΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΣΤΗ ΧΑΛΚΗ.

Η Χάλκη ή Χαλκίτη κατά τους αρχαίους Έλληνες  είναι ένα εκ των εννιά νησιών του νησιωτικού συμπλέγματος που  απαντάται προ της εισόδου του Βοσπόρου κοντά στην Κωνσταντινούπολη. Η συστάδα αυτών των νησιών είναι γνωστή με το όνομα Πριγκηπόνησα. Αναφέρονται για πρώτη φορά τον 4ο αιώνα π.Χ. από τον Αριστοτέλη με το όνομα «Χαλκηδόνιοι νήσοι» ή «Δημόνησοι».  Στη Χάλκη βρίσκεται η Μονή της  Θεοτόκου της Καμαριώτισσας¹ η οποία έλαβε το όνομα  ένεκα της αψίδας που υπήρχε στον τοίχο κάτω από  την ζωγραφισμένη εικόνα της Θεοτόκου. Η Μονή ιδρύθηκε σε μια πευκόφυτη κοιλάδα του νησιού από τον Αυτοκράτορα των Ρωμαίων Ιωάννη Παλαιολόγο²  τον 15^ο αιώνα. Δυο περίπου αιώνες μετά ο Παναγιωτάκης  Μαμωνάς ο Νικόσιος, Διερμηνέας της Πύλης, προχώρησε σε ολική ανακαίνιση καθώς το 1672 πυρπολήθηκε ολόκληρη η Μονή εκτός του λιθόκτιστου παρεκκλησίου της Θεοτόκου. Το 1779 ο Αλέξανδρος Ι. Υψηλάντης ξεκίνησε την επισκευή κελιών και το κτίσιμο νέων κτιρίων. Ανήγειρε εκ βάθρων την Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, λειτούργησε σχολή άπορων μαθητών³, φύτεψε αμπέλια και ελαιόδεντρα. Μετά τον θάνατο του οι απόγονοι του Υψηλάντη διόριζαν τους Ηγούμενους της Μονής και τη φρόντιζαν  μέχρι και το 1821. Στη Μονή  βρίσκεται και ο τάφος της εγγονής του Αλέξανδρου Υψηλάντη, από την κόρη του Ραλού Υψηλάντη, της Αικατερίνης.

¹Αρχικά η Μονή ήταν αφιερωμένη στον Βαπτιστή Ιωάννη, μετονομάστηκε σε Μονή της Θεοτόκου Παμμμακαρίστου και στη συνέχεια από την δεύτερο κτίτορα της, τον Παναγιώτη Μαμωνά Νικόσιο, σε Μονή της Θεοτόκου Καμαριώτισσας.

² Aδελφός του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, τελευταίο των Ρωμαίων αυτοκράτορα.

³Το 1831 Μεγαλέμποροι από την Κωνσταντινούπολη αναδιαμόρφωσαν την Μονή σε ελληνικό Φροντιστήριo.